Koffie: het is de favoriete drank van veel Nederlanders en Belgen. Iedere dag wordt er alleen in Nederland 6,5 miljoen liter koffie gedronken. Een gemiddelde Nederlander drinkt 150 liter koffie per jaar.
De koffieplant is ergens in de tiende of elfde eeuw in Ethiopië ontdekt. Daar begonnen de eerste mensen koffie te drinken. Het zwarte goud verspreidde zich in de vijftiende eeuw naar Jemen, waar de koffieplanten groeiden. Een eeuw later werd er koffie gedronken in Perzië, Egypte, Syrië en Turkije.
Koffie werd niet alleen thuis gedronken, maar ook in koffiehuizen, zogenoemde 'qahveh khaneh'. In deze koffiehuizen kwamen buurtbewoners samen om verhalen en ervaringen te delen. Ook vonden er regelmatig optredens plaats en werden er spelletjes gespeeld, zoals schaken. Jaarlijks bezochten duizenden pelgrims de heilige stad Mekka, waardoor het nieuws over de 'wijn van Arabië' over de wereld verspreidde. De Arabieren waren overigens niet van plan om koffieplanten te exporteren...
Een koffiehuis in Londen in de zeventiende eeuw.
In de zeventiende eeuw importeerden Europeanen steeds meer koffiebonen uit Arabië. Tegenstanders van koffie noemde het drankje de 'bittere uitvinding van satan', maar de groep voorstanders nam alleen maar in omvang toe. In 1615 werd het eerste koffiehuis in Venetië geopend. Daarna volgden grote steden in Engeland, Oostenrijk, Frankrijk, Duitsland en Nederland. In 1663 opende het eerste koffiehuis in Amsterdam; een jaar later volgde een koffiehuis in Den Haag. In het midden van de zeventiende eeuw waren er alleen in Londen zo'n 300 koffiehuizen. De vraag naar koffiebonen nam hierdoor toe.
Arabië verliest monopolie
Dankzij Nederland is koffie een populair drankje. Nederlanders
slaagden er in de tweede helft van de zeventiende eeuw in om
zaden te verzamelen van de koffieplant. Deze zaden werden naar
Batavië (Indonesië) verscheept, waardoor er koffieplantages
ontstonden op het eiland Java. Al snel had Nederland een
goedlopende koffiehandel. De plantages verspreidden zich naar de
eilanden Sumatra en Celebes.
Nederlandse plantage in Bengal, een schilderij van Hendrik van Schuylenburgh (1665).
Verspreiding naar de Nieuwe Wereld
Toch maakte de burgemeester van Amsterdam een grote vergissing.
Hij gaf in 1714 een jonge koffieplant cadeau aan koning Louis
XIV van Frankrijk. In 1723 nam Gabriel de Clieu in het geheim
een stekje van deze plant mee naar de 'Nieuwe Wereld'. Het
stekje overleefde de reis, ondanks aanvallen door piraten en een
groot tekort aan drinkwater. De Clieu deelde zijn laatste
drinkwater met zijn geliefde koffieplant. Het stekje kreeg
uiteindelijk plaats op het eiland Martinique in de Caribische
Zee. Dit eilandje is ruim twee keer groter dan Texel. Vijftig
jaar na aankomst van het stekje waren er maar liefst achttien
miloen koffieplanten op Martinique! Hiervandaan verspreidde de
koffieplant zich naar de Zuid- en Midden-Amerika.
In de achttiende eeuw werd er volop geëxperimenteerd met koffieplanten. Er werden plantages gestart in jungles, op bergen en vlakten. Op sommige plekken floreerden de koffieplanten, terwijl andere plantages niet van de grond kwamen. De vraag naar koffiebonen bleef toenemen, waardoor veel landen aan het eind van de achttiende eeuw fortuinen verdienden aan het zwarte goud.
Koffieconsumptie in huis
De afgelopen eeuw wordt er thuis steeds meer koffie gedronken.
In eerste instantie werd er alleen filterkoffie geconsumeerd,
maar later konden mensen ook volautomatische bonenmachines
aanschaffen. Bonenkoffie is - natuurlijk - de lekkerste koffie,
omdat gebrande bonen na het malen direct worden gebruikt. Bij
filterkoffie gaan veel aroma's verloren.
De hedendaagse espressomachines komen qua werking overeen met Gaggia-machines uit de jaren veertig van de vorige eeuw.
© Copyright 2018 - Koffie Verslaving