Kokosvet valt onder vak 4 van de Schijf van Vijf. Dit vak omvat alle vetten en oliën die gebruikt worden voor het besmeren van het brood en het bereiden van de maaltijden.
Soorten producten
Kokos kan op verschillende manieren gebruikt worden:
Kokos is terug te vinden in bakkerijwaren en chocoladeproducten. Het kan ook zitten in gerechten uit de oosterse keuken.
Kokosvet kan gebruikt worden bij het bereiden en frituren van gerechten. Het is te smeren zoals boter. Verder is het een veelvoorkomend ingrediënt van koffiecreamers.
Kokoswater zit weleens in dranken.
Kokosmelk of santen is wit en wordt gemaakt uit geraspt vruchtvlees met kokoswater.
Kokosolie of kokosvet?
Vaak kom je de term kokosolie tegen. Oliën zijn vloeibaar bij kamertemperatuur in het land van herkomst. In ons klimaat heeft de olie meestal een vaste vorm, dan spreken we wel van kokosvet.
Herkomst
Kokos komt vooral uit de Filippijnen, Indonesië en India. Europa en de Verenigde Staten zijn de belangrijkste afnemers.
Productie
De kokosnoot groeit aan de kokospalm of Cocos nucifera. De palm groeit alleen in tropische en subtropische gebieden. De palmen groeien op zanderige grond in direct zonlicht. Ze hebben water nodig en kunnen goed zout verdragen.
De boom kan 30 meter hoog worden, maar er zijn ook dwergvarianten. Op plantages staan 100 tot 160 bomen per hectare. Ze kunnen 30 tot 125 kokosnoten per jaar produceren, die elk tot 1,5 kilo wegen. De boom kan 60 jaar vrucht dragen.
Oogst vindt handmatig plaats of door speciaal afgerichte makaken (apen). Als de noten na een half jaar rijp zijn, kunnen ze er ook spontaan afvallen.
Het kokosvet wordt door persen of extractie uit het vruchtvlees gehaald.
Consumptiecijfers
We eten in Nederland weinig kokos en kokosvet. Het komt bijvoorbeeld wel terug in recepten uit de Indonesische keuken.
Wereldwijd ligt de consumptie op een vergelijkbaar niveau als olijfolie. Namelijk 3% van al het vet dat mensen wereldwijd eten, bestaat uit kokosvet.
Gezondheidseffecten
Kokosvet
Kokosvet bestaat voor meer dan 85% uit verzadigd vet. Dat is het meest van alle vet- en oliesoorten. Verzadigd vet staat bekend om de ongunstige gezondheidseffecten.